Η Προσευχή του κυρίου - ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ Πρώτο Μέρος

Η Προσευχή του Κυρίου αποτελεί το σημαντικότερο από τα χριστιανικά ντοκουμέντα. Διατυπώθηκε πολύ προσεκτικά από τον Ιησού με ορισμένους ξεκάθαρους στόχους. Γι' αυτό το λόγο είναι το γνωστότερο τμήμα της διδασκαλίας του και το συχνότερα επαναλαμβανόμενο. Είναι πράγματι ο κοινός παρανομαστής όλων των Χριστιανικών Εκκλησιών. Όλες τους, δίχως εξαίρεση, χρησιμοποιούν την Προσευχή του Κυρίου που είναι ίσως το μόνο έδαφος όπου συναντώνται. Το κάθε χριστιανόπαιδο τη μαθαίνει και ο κάθε χριστιανός που προσεύχεται τη λέει σχεδόν καθημερινά. Η χρησιμοποίησή της ξεπερνά κάθε άλλη προσευχή. Αναμφίβολα, όποιος ζητά ν' ακολουθήσει το Δρόμο που έδειξε ο Ιησούς πρέπει να χρησιμοποιεί την Προσευχή του Κυρίου καθημερινά και με πλήρη επίγνωση.


Για να είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό, θα 'πρεπε να κατανοούμε ότι η Προσευχή είναι προσεκτικά δομημένη σαν ένα οργανικό σύνολο. Πολλοί τη λένε μηχανικά σαν τους παπαγάλος λησμονώντας την προειδοποίηση του Ιησού για τις μάταιες επαναλήψεις και φυσικά, κανένας απ' αυτούς δεν ωφελείται από μια τέτοια διαδικασία. Η Μεγάλη Προσευχή αποτελεί μια συμπαγή φόρμουλα για
την ανάπτυξη της ψυχής. Έχει σχεδιαστεί με τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα για τον συγκεκριμένο αυτό σκοπό έτσι ώστε εκείνοι που τη χρησιμοποιούν τακτικά με κατανόηση, να βιώνουν μια πραγματική αλλαγή στην ψυχή. Η μόνη πρόοδος είναι αυτή η αλλαγή που η Βίβλος χαρακτηρίζει σαν μια καινούργια γέννηση. Η αλλαγή στην ψυχή είναι που έχει σημασία. Η απλή απόκτηση νέων γνώσεων μέσω της διάνοιας δεν φέρνει καμιά αλλαγή στην ψυχή. Η Προσευχή του Κυρίου είναι ειδικά δομημένη για να προκαλεί μια τέτοια αλλαγή και η τακτική χρησιμοποίησή της τη φέρνει απαρέγκλιτα.


Όσο αναλύει κανείς την Προσευχή του Κυρίου τόσο περισσότερο αποκαλύπτεται η υπέροχη δομή της. Ανταποκρίνεται στις ανάγκες κάθε ανθρώπου ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται. Δεν χαρίζει μόνο μια γρήγορη πνευματική ανάπτυξη σ' εκείνους που είναι έτοιμοι γι' αυτήν, αλλά ικανοποιεί και τις απλούστερες ανάγκες της στιγμής, ακόμη και σε υλικό επίπεδο.

Η σπουδαιότερη αυτή απ' όλες τις προσευχές, σχεδιάστηκε και για κάποιον άλλο στόχο που είναι το ίδιο σημαντικός με τους προηγούμενους. Ο Ιησούς προείδε ότι στο πέρασμα των αιώνων η απλή διδασκαλία του θα επικαλυπτόταν από ένα σωρό εξωτερικά στοιχεία που δεν θα είχαν καμιά σχέση μ' αυτήν. Προείδε ότι οι άνθρωποι που δεν θα τον είχαν γνωρίσει, βασιζόμενοι, καλόπιστα βέβαια, στις περιορισμένες νοητικές τους δυνατότητες, θα έχτιζαν ολόκληρα θεολογικά οικοδομήματα και συστήματα δογμάτων, θολώνοντας έτσι την αμεσότητα και απλότητα του πνευματικού μηνύματος και ορθώνοντας τελικά ένα τείχος ανάμεσα στο Θεό και στον άνθρωπο. Σχεδίασε λοιπόν κατά τέτοιο τρόπο την Προσευχή του ώστε να διασχίσει τους αιώνες με ασφάλεια. Την δόμησε με δεξιοτεχνία ώστε να μην μπορεί να διαστρεβλωθεί ή διαφοροποιηθεί ή προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε ανθρώπινο κατασκεύασμα, αλλά να μεταφέρει το Χριστικό Μήνυμα χωρίς να προκαλεί την προσοχή των ανήσυχων και περίεργων ανθρώπων. Έτσι η Προσευχή, παρά τις τόσες αλλαγές που έγιναν στη χριστιανική ιστορία, έφτασε σε μας άθικτη.

Το πρώτο που παρατηρούμε είναι ότι η Προσευχή χωρίζεται σε επτά προτάσεις κάτι πολύ χαρακτηριστικό στην Ανατολική παράδοση. Το επτά συμβολίζει την ατομική πληρότητα, την τελειοποίηση της ψυχής, όπως ο αριθμός δώδεκα συμβολίζει τη σωματική πληρότητα. Από πρακτική σκοπιά, βρίσκουμε συχνά και μια όγδοη πρόταση: «"Οτι σου έστίν ή βασιλεία και ή δύναμις και ή δόξα», αλλά η πρόταση αυτή, αν και αποτελεί ένα υπέροχο αξίωμα, δεν είναι στην ουσία μέρος της Προσευχής. Οι επτά προτάσεις έχουν συνδυαστεί, με τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα, σε μια τέλεια τάξη και διαδοχή, περιέχουν δε οτιδήποτε χρειάζεται η ψυχή για να τραφεί. 



Ας δούμε την πρώτη πρόταση:

«Πάτερ ημών»

Η απλή αυτή δήλωση αποτελεί ένα ξεκάθαρο και πλήρες θεολογικό σύστημα. Οριοθετεί σαφέστατα τη φύση και το χαρακτήρα του Θεού. Συνοψίζει την Αλήθεια της Ύπαρξης. Λέει όλα όσα χρειάζεται ο άνθρωπος να ξέρει για το Θεό, για τον εαυτό του και για τον πλησίον του. Οτιδήποτε προστίθεται σ' αυτό, μόνο σαν σχόλιο μπορεί να έχει θέση και ίσως μάλιστα να περιπλέκει και να θολώνει το αληθινό νόημα των λέξεων. Ο Όλιβερ Γουέντελ Χολμς είπε: «Η θρησκεία μου συνοψίζεται στις δυο πρώτες λέξεις της Προσευχής του Κυρίου» και οι περισσότεροι από μας συμφωνούμε απόλυτα μαζί του.

Πρόσεξε την απλή, ξεκάθαρη και σταράτη δήλωση: «Πάτερ ημών». Μ' αυτές τις λέξεις ο Ιησούς καθορίζει μια για πάντα ότι η σχέση ανάμεσα στο Θεό και στον άνθρωπο είναι σχέση πατέρα-παιδιού. Αυτό αποκλείει κάθε πιθανότητα να είναι ο Θεός εκείνος ο ανελέητος και σκληρός τύραννος που παρουσιάζεται συχνά από τη θεολογία. Ο Ιησούς λέει ξεκάθαρα ότι η σχέση είναι σχέση πατέρα-παιδιού και όχι σχέση ενός Ανατολίτη ηγεμόνα προς χαμερπείς σκλάβους. Όλοι μας ξέρουμε πολύ καλά ότι όσο κι αν υστερούν άνδρες και γυναίκες σε άλλα θέματα, κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για τα παιδιά τους. 

Υπάρχουν δυστυχώς κακοί και σκληροί γονείς αλλά αυτοί αποτελούν μια τέτοια εξαίρεση ώστε να περνούν στις εφημερίδες. Η τεράστια πλειοψηφία κάνει ό,τι μπορεί για τα
παιδιά της. Ο Ιησούς, μιλώντας σε κάποιο άλλο σημείο για την ίδια αλήθεια είπε: «Εάν λοιπόν εσείς, που είστε κακοί, ξέρετε να δίνετε ωφέλιμα πράγματα στα παιδιά σας, πόσο μάλλον ο Πατέρας σας ο ουράνιος θα δώσει αγαθά πράγματα σε κείνους που τον παρακαλούν;» Έτσι αρχίζει την Προσευχή του καθορίζοντας το Θεό σαν έναν τέλειο πατέρα που ασχολείται με τα παιδιά του.

Η έκφραση αυτή που καθορίζει τη φύση του Θεού, καθορίζει ταυτόχρονα και τη φύση του ανθρώπου γιατί αν ο άνθρωπος είναι γέννημα του Θεού, τότε πρέπει να έχει κι αυτός την ίδια φύση. Τα όμοια γεννούν όμοια — αυτό είναι Κοσμικός νόμος. Δεν είναι δυνατόν να παραχθούν κρίνα από μια τριανταφυλλιά ούτε μια αγελάδα να γεννήσει αλογάκι. Το γέννημα είναι και πρέπει να είναι της ίδιας φύσης με το γεννήτορα. Έτσι λοιπόν, εφόσον ο Θεός είναι Πνεύμα Θεϊκό, το ίδιο πρέπει να είναι κι ο άνθρωπος, όσο κι αν τα φαινόμενα δείχνουν το αντίθετο.

Ας σταθούμε για μια στιγμή κι ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το τεράστιο βήμα που κάναμε εξετάζοντας τη διδασκαλία του Ιησού πάνω σ' αυτό το θέμα. Με ένα και μόνο χτύπημα εξαφάνισε το 99% της παλιάς θεολογικής σκέψης, με τον εκδικητικό της Θεό, με τους εκλεκτούς της, με την αιώνια κόλαση και με όλα τα άλλα τρομερά στοιχεία της αρρωστημένης και τρομοκρατημένης ανθρώπινης φαντασίας. Ο Θεός υπάρχει και ο Αιώνιος, Παντοδύναμος και Πανταχού Παρών Θεός είναι ο γεμάτος αγάπη Πατέρας του ανθρώπου.

Αν συλλογιστείς αυτό το γεγονός μέχρι να νιώσεις ότι το κατανοείς, τότε όλες σου οι δυσκολίες και ασθένειες θα εξαφανιστούν, γιατί έχουν τις ρίζες τους στο φόβο. Η υποβόσκουσα αιτία όλων των προβλημάτων είναι ο φόβος. Αν κατανοούσαμε ότι η Παντοδύναμη Σοφία είναι ο ζωντανός και γεμάτος αγάπη Πατέρας μας, τότε οι περισσότεροι από τους φόβους μας θα διαλύονταν. Αν το κατανοούσαμε σε βάθος, κάθε αρνητική σκέψη θα έφευγε απ' το νου μας και η τελειότητα θα ήταν χαρακτηριστικό γνώρισμα κάθε εκδήλωσής μας. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν τώρα, γιατί ο Ιησούς αρχίζει την Προσευχή με την έκφραση αυτή.

Εκείνο που βλέπουμε επίσης είναι ότι η Προσευχή δεν λέει «Πατέρα μου» αλλά «Πατέρα μας» πράγμα που αποκαλύπτει την αδελφοσύνη των ανθρώπων. Στρέφει αμέσως απ' την αρχή την προσευχή μας στο γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι είναι αδέλφια, παιδιά ενός πατέρα και ότι δεν υπάρχουν ούτε Εβραίοι ούτε Έλληνες, ούτε αφεντικά ούτε σκλάβοι, ούτε εκλεκτοί ούτε ανάξιοι, γιατί όλοι οι άνθρωποι είναι αδέλφια. Μ' αυτή τη διαβεβαίωση, ο Ιησούς βάζει τέρμα σε όλες εκείνες τις παράλογες διαδόσεις για μια «εκλεκτή φυλή», για την πνευματική ανωτερότητα μιας οποιασδήποτε ομάδας ανθρώπων έναντι οποιασδήποτε άλλης. Διαλύει την αυταπάτη, ότι τα μέλη ενός έθνους ή φυλής ή περιοχής ή ομάδας ή κοινωνικής τάξης ή χρώματος μπορεί να είναι ανώτερα μπροστά στα μάτια του Θεού, από τα μέλη οποιασδήποτε άλλης ομάδας. Η πίστη αυτή στην υπεροχή της ομάδας που ανήκει κανείς, στην υπεροχή του «κοπαδιού», όπως λένε οι ψυχολόγοι, είναι μια αυταπάτη, προς την οποία οι άνθρωποι είναι επιρρεπείς, αλλά στη διδασκαλία του Ιησού δεν υπάρχει θέση για κάτι τέτοιο. Εκείνος μας είπε ότι το καθοριστικό για τον άνθρωπο είναι η πνευματική του κατάσταση και ότι αυτό που έχει σημασία είναι να συνεχίζει την πορεία του στην πνευματική ατραπό, άσχετα αν ανήκει ή όχι σε κάποια ομάδα.

Η έκφραση «Πατέρα μας» φανερώνει ότι πρέπει να προσευχόμαστε όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά για όλους τους ανθρώπους. Κάθε μελετητής της Αλήθειας πρέπει, τουλάχιστον για λίγες στιγμές κάθε μέρα, να διαλογίζεται πάνω στην Αλήθεια της Ύπαρξης στο όνομα όλης της ανθρωπότητας, γιατί κανένας δεν ζει ούτε πεθαίνει για τον εαυτό του και μόνο. Όλοι είμαστε — πολύ πιο κυριολεκτικά απ' ό,τι φαντάζεται κανείς— μέλη του ενός Σώματος.

Αρχίζοντας λοιπόν πια να κατανοούμε ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα πίσω από την επιφάνεια των απλών αυτών λέξεων: «Πατέρα μας». Όσο απλές κι αν φαίνονται, ο Ιησούς έχει κρύψει μέσα τους μια πνευματική βόμβα που τελικά θα καταστρέψει κάθε σύστημα που επινόησε ο άνθρωπος και το οποίο κρατά αιχμάλωτη την ανθρωπότητα.

«Ο εν τοις ουρανοίς»

Ο Ιησούς, έχοντας αποκαλύψει την Πατρότητα του Θεού και την αδελφοσύνη των ανθρώπων, προχωράει ακόμη πιο πολύ στην ανάλυση της φύσης του Θεού και στην περιγραφή τηςλειτουργίας των πάντων μέσα στη δημιουργίαΈχοντας  φανερώσει ότι ανάμεσα στο Θεό καιστον άνθρωπο υπάρχει σχέση πατέρα προς παιδί, αναφέρεται στη λειτουργία τους σα στα πλαίσια της ύπαρξης. Εξηγεί ότι η φύση του Θεού ναι να βρίσκεται στον ουρανό και η φύση του ανθρώπου ναι να βρίσκεται στη γη, γιατί ο Θεός είναι η Αιτία και ο άνθρωπος είναι η εκδήλωση. Η Αιτία δεν μπορεί να είναι έκφραση και η έκφραση δεν μπορεί να είναι Αιτία, γι' αυτό και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να μη συγχέουμε αυτά τα δύο. Εδώ η λέξη «ουρανός» δηλώνει το Θεό ή την Αιτία γιατί στη θεολογική ορολογία ουρανός σημαίνει Παρουσία του Θεού. Στη μεταφυσική χαρακτηρίζεται σαν Απόλυτο, γιατί αποτελεί το βασίλειο του Απόλυτα Αυθύπαρκτου Όντος των αρχετυπικών ιδεών. Η λέξη «γη» σημαίνει εκδήλωση και λειτουργία του ανθρώπου έγκειται στο να εκδηλώνει ή να εκφράζει το Θεό ή την Αιτία. Με άλλα λόγια ο Θεός είναι η απεριόριστη και Τέλεια Αιτία των πάντων. Η Αιτία όμως πρέπει ι εκφραστεί και ο Θεός εκφράζεται μέσω του ανθρώπου. Το πεπρωμένο του ανθρώπου είναι να εκφράζει το Θεό με κάθε μεγαλειώδη και θαυμαστό τρόπο. Ορισμένους απ' τους τρόπους έκφρασης τους διακρίνουμε στο άμεσο περιβάλλον του.

 Πρώτα, στο φυσικό του σώμα, που είναι στ' αλήθεια το σημαντικότερο μέρος της ενσαρκωμένης υπόστασής του. Ύστερα, στο σπίτι του, στην εργασία του, στην ψυχαγωγία του, σε κάθε είδους δραστηριότητά του. Έκφραση σημαίνει εκδήλωση σε εξωτερικό επίπεδο ή φανέρωση. Κάθε στοιχείο της ζωής μας είναι στην πραγματικότητα μια εκδήλωση ή έκφραση από κάτι που υπάρχει στην ψυχή μας. Ίσως, μερικά απ' αυτά που ειπώθηκαν, να φαίνονται σαν αφηρημένες έννοιες, επειδή όμως οι παρανοήσεις μας για τη σχέση Θεού και ανθρώπου είναι η αιτία όλων των προβλημάτων μας, αξίζει κάθε προσπάθεια ή κατανόηση αυτής της σχέσης. Το να επιζητούμε εκδηλώσεις χωρίς να πιστεύουμε στην Αιτία, σημαίνει αθεϊσμό και υλισμό και ξέρουμε πολύ καλά πού οδηγούν αυτά τα πιστεύω. Θέλοντας την Αιτία χωρίς εκδηλώσεις, φτάνουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε οι ίδιοι θεοί κι αυτό οδηγεί στη μεγαλομανία και σ' ένα είδος παράλυσης της έκφρασης.

Εκείνο που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι ο Θεός βρίσκεται στον ουρανό και ο άνθρωπος στη γη και ότι ο καθένας έχει το δικό του ρόλο στα πλαίσια της δημιουργίας. Αν και αποτελούν μια Ολότητα, δεν είναι ένα και το αυτό. Ο Ιησούς το ξεκαθαρίζει αυτό με τα λόγια του «Πάτερ ημών ό έν τοις ουρανοίς. (Πατέρα μας, που βρίσκεσαι στους ουρανούς)».



«Αγιασθήτω τό όνομά σου»

Στη Βίβλο, όπως και σε άλλα κείμενα, το «όνομα» οποιουδήποτε πράγματος, δηλώνει τη θεμελιακή του φύση ή το χαρακτήρα του κι έτσι λοιπόν όταν μαθαίνουμε το όνομα του Θεού, μαθαίνουμε τη φύση Του. Αυτό το όνομα χαρακτηρίζει ο Ιησούς σαν «άγιο». Τι σημαίνει αυτή η λέξη; Σημαίνει «ιερό», «τέλειο». Βλέπουμε λοιπόν ότι η φύση του Θεού δεν είναι απλώς κάτι που αξίζει να το λατρεύουμε, αλλά είναι κάτι το ολοκληρωμένο, το τέλειο. Απ' αυτό προκύπτουν ορισμένες πολύ σημαντικές συνέπειες. Έχουμε διαπιστώσει ότι ένα αποτέλεσμα, πρέπει να έχει την ίδια φύση με την αιτία που το προκάλεσε κι έτσι επειδή η φύση του Θεού είναι άγια, οτιδήποτε προκύπτει απ' αυτή την Αιτία, πρέπει να είναι επίσης άγιο ή τέλειο. Όπως ακριβώς μια αγριοτριανταφυλλιά δεν μπορεί να βγάλει κρίνους, έτσι κι ο Θεός δεν μπορεί να προκαλέσει ή να δημιουργήσει κάτι που δεν είναι απόλυτα καλό. Όπως λέει η Βίβλος, η ίδια πηγή δεν μπορεί να δώσει και καλό και κακό νερό. Άρα ο Θεός, δεν είναι δυνατόν να στέλνει στους ανθρώπους —όπως αυτοί μερικές φορές πιστεύουν - αρρώστιες και βάσανα ή ατυχήματα και πολύ περισσότερο θάνατο, γιατί αυτά δεν έχουν καμιά σχέση με τη φύση Του. Το «Αγιασθήτω τό όνομά σου» σημαίνει «η φύση Σου είναι τέλεια. Είσαι ο δημιουργός του καλού».

Αν πιστεύεις ότι ο Θεός είναι αυτός που σου 'στείλε όλες τις δυσκολίες που περνάς, άσχετα με το αν υπάρχουν λόγοι γι' αυτό, το μόνο που κάνεις είναι να τις διαιωνίζεις και να δυσχεραίνεις την απομάκρυνσή τους

«Ελθέτω ή βασιλεία σου, γενηθήτω τό θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης» 

Ο άνθρωπος, σαν εκδήλωση ή έκφραση του Θεού, έχει μπροστά του ένα δίχως όρια προορισμό. Το έργο του είναι να εκφράσει με συγκεκριμένη μορφήτις αφηρημένες ιδέες πουτου δίνει ο θεός και για να το κάνει αυτό πρέπει να διαθέτει δημιουργική δύναμη. Αν δεν τη διέθετε θα ήταν απλά και μόνο μια μηχανή με την οποία θα εργαζόταν ο Θεός. Ο άνθρωπος όμως δεν είναι ρομπότ• έχει εξατομικευμένη συνειδητότητα. Ο θεός εξατομικεύεται σε αναρίθμητα συνειδητά κέντρα, που ο καθένα είναι διαφορετικό από τα άλλα και αντιλαμβάνεται κατά τρόπο ξεχωριστό το σύμπαν μέσω μιας ξεχωριστής εμπειρίας.
Πρέπει βέβαια στο σημείο αυτό να πούμε ότι η λέξη ξεχωριστό» σημαίνει «αδιαίρετο». 

Η συνειδητότητα του καθενός είναι ξεχωριστή από το θεό κι από τη συνειδητότητα των άλλων ανθρώπων κι όμως καμιά δεν είναι «ξεκομμένη». Πως μπορεί να συμβεί αυτό; Πώς γίνεται δύο πράγματα να’ ναι ένα και κανένα από τα δυο να μην είναι το ίδιο; Η απάντηση είναι ότι στο υλικό επίπεδο, το οποίο είναι πεπερασμένο, δεν ισχύουν βέβαια αυτά. Στο πνευματικό όμως επίπεδο, το οποίο δεν υπόκειται σε περιορισμούς, ισχύουν. Με την τωρινή περιορισμένη τρισδιάστατη συνειδητότητά μας δεν μπορούμε να το αντιληφθούμε αυτό. Ενορατικά όμως, μπορούμε μέσω της προσευχής. Αν ο θεός δεν εξατομικευόταν, όλοι θα βίωναν μία και μόνο εμπειρία ενώ τώρα υπάρχουν τόσα σύμπαντα, όσα και τα άτομα που τα διαμορφώνουν με τη σκέψη τους.

Η ρήση «έλθέτω ή βασιλεία σου», σημαίνει ότι είναι καθήκον μας να ασχολούμαστε με την εγκαθίδρυση της βασιλείας του θεού πάνω στη γη, δηλαδή να πραγματώνουμε ε μια χειροπιαστή εκδήλωση τις ιδέες Του. Αυτός είναι ο λόγος της ύπαρξής μας. Το παλιό ρητό, «ο Θεός έχει ένα σχέδιο για τον κάθε άνθρωπο και ένα για σένα», είναι σωστό. Ο Θεός έχει μεγαλειώδη και υπέροχα σχέδια για τον καθένα από μας, μια θαυμάσια καριέρα, γεμάτη ενδιαφέροντα, ζωή, χαρά και αν η ζωή μας είναι θλιβερή ή μίζερη, το σφάλμα δεν είναι δικό Τού αλλά δικό μας.

Αν μπορούσαμε να ανακαλύψουμε αυτό που θέλει ο Θεός να κάνουμε και το κάναμε, θα βρίσκαμε όλες τις πόρτες ανοιχτές. Όλα τα εμπόδια στο δρόμο μας θα παραμέριζαν, θα είχαμε μεγάλες επιτυχίες, οικονομική ευμάρεια και ευτυχία.

Υπάρχει μια καθορισμένη θέση στον κόσμο για τον καθένα μας, που αν την ανακαλύπταμε, θα ήμασταν απόλυτα ευτυχείς και σίγουροι. Μέχρι όμως να γίνει αυτό, νιώθουμε δυστυχία κι ανασφάλεια παρά το ότι έχουμε αποκτήσει ένα σωρό άλλα πράγματα. Η θέση αυτή είναι εκείνη όπου μπορούμε να φέρνουμε σε εκδήλωση τη Βασιλεία του Θεού και να λέμε «έλθέτω ή βασιλεία σου».

Ξέρουμε ότι ο άνθρωπος χρησιμοποιεί συχνά την ελεύθερη βούλησή του αρνητικά. Αφήνεται σε λανθασμένες σκέψεις και σε εγωισμούς κι αυτά φέρνουν επάνω του όλα τα προβλήματα. Αντί να κατανοεί ότι είναι από την ίδια τη φύση του να εκδηλώνει το Θεό και να ασχολείται με το έργο του Πατέρα του, προσπαθεί να κάνει του κεφαλιού του. Όλα τα προβλήματά μας πηγάζουν απ' αυτόν τον παραλογισμό. Κάνουμε κακή χρήση της ελεύθερης βούλησής μας, επιχειρώντας να κάνουμε έργα δικά μας μακριά από το Θεό και βέβαια η φυσική συνέπεια είναι οι κάθε είδους αρρώστιες, ένδειες, αμαρτίες, προβλήματα και ο θάνατος σε φυσικό επίπεδο. Δεν πρέπει να επιχειρούμε έστω και για μια στιγμή να ζούμε μόνο για τον εαυτό μας ή να κάνουμε σχέδια χωρίς να υπολογίζουμε το Θεό ή να νομίζουμε ότι μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι ή επιτυχημένοι χωρίς να κάνουμε το Θέλημά Του. Όποια κι αν είναι η επιθυμία μας, είτε σχετίζεται με την καθημερινή μας εργασία είτε με τα οικογενειακά μας καθήκοντα, με τις σχέσεις μας με τους άλλους ή με τα σχέδια που κάνουμε, αν το μόνο που θέλουμε είναι να ικανοποιηθούμε αντί να υπηρετήσουμε το Θεό, τότε ετοιμάζουμε προβλήματα, απογοητεύσεις και δυστυχία για τον εαυτό μας, όσο κι αν αυτό δεν φαίνεται από την αρχή. Αντίθετα, αν θελήσουμε να μάθουμε με την προσευχή ποιο είναι το θέλημά Του, τότε είναι σαν να προετοιμάζουμε για τον εαυτό μας επιτυχίες, ελευθερία και χαρά, όσο μεγάλες κι αν είναι οι θυσίες και η αυτοπειθαρχία που αυτό συνεπάγεται.
Το έργο μας είναι να εναρμονίσουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε τη φύση μας με τη Βούληση του θεού, με τη διαρκή  προσευχή και τη σταθερή επαγρύπνηση. «Η θέλησή μας είναι δική μας, για να την κάνουμε δική Σου».

Ο Δάντης έγραψε: «Στο θέλημά Σου βρίσκεται η γαλήνη μας» και η «θεία Κωμωδία» είναι στην ουσία μια μελέτη των θεμελιακών καταστάσεων συνειδητότητας. Η «Κόλαση» αντιπροσωπεύει την κατάσταση εκείνη της ψυχής που έχει φτάσει στη συνειδητή ταύτιση με τη Θεϊκή Βούληση και το «Καθαρτήριο» την κατάσταση του αγώνα που κάνει για να περάσει από τη μια φάση εξέλιξης στην άλλη. Αυτή ακριβώς η μάχη της ψυχής είναι που έκανε τον Αυγουστίνο να φωνάξει: «Μας δημιούργησες για Σένα και η καρδιά μας δεν ησυχάζει αν δεν βρει σε Σένα την ανάπαυση».



• «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δός ημίν σήμερον»

Σαν παιδιά ενός Πατέρα που μας αγαπά, μπορούμε να περιμένουμε απ' αυτόν όλα όσα μας χρειάζονται. Τα παιδιά απευθύνονται στους γονείς για κάθε ανάγκη τους και το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς προς το Θεό. Ζητώντας με πίστη κι εμπιστοσύνη, δεν θα απογοητευτούμε ποτέ.

Το θέλημα του Θεού είναι να ζούμε μια ζωή υγείας κι ευτυχίας, μια ζωή γεμάτη εμπειρίες χαράς και να εξελισσόμαστε μέρα με τη μέρα, εβδομάδα με την εβδομάδα, ακώλυτα και σταθερά, προχωρώντας στο δρόμο της τελειοποίησης. Για το σκοπό αυτό, χρειαζόμαστε τροφή, ένδυση, κατοικία, μέσα μετακίνησης, βιβλία κ.λπ. Πάνω απ' όλα όμως, χρειαζόμαστε ελευθερία. Στην Προσευχή του Κυρίου, οι ανάγκες αυτές περιλαμβάνονται στη λέξη «άρτον», όλα δηλαδή όσα είναι απαραίτητα για μια ζωή υγείας, ευτυχίας, ελευθερίας και αρμονίας. Για να τ' αποκτήσουμε όμως αυτά, πρέπει να τα
διεκδικήσουμε — όχι βέβαια και στην παραμικρή τους λεπτομέρεια — και ν' αναγνωρίσουμε το Θεό και μόνο το Θεό, σαν την Πηγή όλων των αγαθών. Αν μας λείπει κάτι, αυτό σημαίνει ότι το ζητήσαμε από μια δευτερεύουσα πηγή και όχι από το Θεό που είναι Δημιουργός και Ζωοδότης.

Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα αγαθά τους προέρχονται από κάποια επένδυση ή από την προσωπική τους εργασία ή από τον εργοδότη. Αυτά όμως είναι απλά και μόνο τα κανάλια μέσα από τα οποία έρχονται τα αγαθά. Η Πηγή είναι ο Θεός. Ο αριθμός των καναλιών είναι απεριόριστος, η Πηγή όμως είναι Μία. Το κανάλι απ' το οποίο σου έρχονται τα αγαθά, πολύ πιθανόν ν' αλλάξει, γιατί η αλλαγή είναι ο Συμπαντικός Νόμος της εκδήλωσης. Η στέρηση είναι θάνατος. Όσο όμως κατανοείς ότι η Πηγή των αγαθών είναι το ένα και αμετάβλητο Πνεύμα, όλα πάνε καλά. Το κλείσιμο ενός καναλιού δεν θα είναι παρά η σηματοδότηση για το άνοιγμα κάποιου άλλου. Αν, όπως οι περισσότεροι, πιστεύεις ότι κάποιο συγκεκριμένο κανάλι είναι η πηγή προέλευσης των αγαθών σου, τότε, όταν στερέψει το κανάλι αυτό —πράγμα πολύ πιθανό— μένετε ανήμποροι να αντιδράσετε, επειδή έχετε την εντύπωση ότι έχει στερέψει η πηγή.

Ένας άνθρωπος, λόγου χάρη, νομίζει ότι η εργασία του είναι η πηγή του εισοδήματός του. Για κάποιο λόγο χάνει τη δουλειά αυτή. Ο εργοδότης του κλείνει την επιχείρηση ή μειώνει το προσωπικό ή χρεοκοπεί. Επειδή λοιπόν ο άνθρωπος αυτός πιστεύει ότι η θέση του στη συγκεκριμένη εργασία είναι η πηγή του εισοδήματός του, η απώλεια της θέσης του σημαίνει φυσικά απώλεια του εισοδήματος, γι' αυτό κι αρχίζει να αναζητά κάποια άλλη δουλειά. Ίσως μάλιστα περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα προτού να βγει από τη δυσάρεστη αυτή κατάσταση. Αν όμως ο άνθρωπος αυτός είχε κατανοήσει, μέσω της τακτικής καθημερινής πνευματικής εξάσκησης, ότι η πηγή των αγαθών του είναι ο Θεός και ότι η δουλειά του είναι μόνο ένα κανάλι, τότε με το κλείσιμο του καναλιού αυτού, θα του ανοιγόταν αμέσως ένα άλλο και ίσως μάλιστα καλύτερο. Αν είχε αυτή την πίστη, η βοήθεια θα ερχόταν οπωσδήποτε μέσα από κάποιο καινούργιο κανάλι, γιατί ο Θεός παραμένει αναλλοίωτος, αλάθητος και αιώνιος.

Κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο, μπορεί κάποιος επιχειρηματίας να βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να κλείσει την επιχείρησή του για λόγους ανώτερης βίας ή ένας άλλος που το εισόδημά βασίζεται σε μετοχές ή ομολογίες, να βρεθεί χρεωκοπημένος από απρόσμενα γεγονότα στο χρηματιστήριο ή από μια καταστροφή σε κάποια βιομηχανία ή σε ορυχεία. Αν θεωρεί την επιχείρηση ή την επένδυση σαν την πηγή των αγαθών του, θα πιστεύει ότι η πηγή αυτή στέρεψε πια κι ότι αυτός «καταστράφηκε. Αν όμως βασίζεται στο Θεό, δεν θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο κανάλι που χάθηκε, με αποτέλεσμα να αντικατασταθεί αυτό μ' ένα καινούργιο. Με λίγα λόγια, πρέπει να συνηθίσουμε να στρέφουμε το βλέμμα μας στο Θεό, την Αιτία, για ό,τι χρειαζόμαστε και τότε το κανάλι, που είναι δευτερεύον θέμα, θα φροντίσει για τα υπόλοιπα.

Στην εσωτερική και σπουδαιότερη έννοιά του, ο άρτος ο επιούσιος, σημαίνει την επίγνωση της Παρουσίας του Θεού, την βαθιά εκείνη αίσθηση ότι ο Θεός υπάρχει, όχι θεωρητικά, αλλά ουσιαστικά, την αίσθηση ότι είναι παρών, την αίσθηση ότι επειδή είναι Θεός πανάγαθος, παντοδύναμος, πάνσοφος και γεμάτος αγάπη, θα φροντίσει όλες τις ανάγκες μας, θα μας διδάξει όσα πρέπει να μάθουμε και θα καθοδηγήσει τα βήματά μας έτσι ώστε να μην πέφτουμε σε πλάνες. Αυτός είναι ο Εμμανουήλ ή «ο Θεός μεθ' ημών», πράγμα που σημαίνει ουσιαστική επίγνωση, δηλαδή εμπειρία συνειδητότητας και όχι θεωρητική αναγνώριση• όχι απλά και μόνο συζήτηση περί Θεού, όσο όμορφη κι αν είναι, ή σκέψεις περί Θεού, αλλά πραγματική εμπειρία. Πρέπει να ξεκινάμε με σκέψεις για τον θεό, αλλ' αυτό να μας οδηγεί στην επίγνωση η οποία αποτελεί τον άρτο τον επιούσιο ή το μάνα. Αυτό είναι η βάση του όλου θέματος.

 Η επίγνωση, που σημαίνει εμπειρία, είναι αυτό που μετράει, αυτό που σημαδεύει την πρόοδο της ψυχής και αυτό που εξασφαλίζει τα αποτελέσματα. Η επίγνωση και όχι απλά και μόνο οι θεωρίες και τα λόγια — είναι που αποτελεί την ουσία εκείνων που ελπίζουμε και τη βεβαιότητα για κείνα που δεν βλέπουμε. Αυτός είναι ο Άρτος της Ζωής, το κρυμμένο μάνα και όποιος την έχει, έχει στ' αλήθεια τα πάντα. Ο Ιησούς αναφέρθηκε αρκετές φορές ο' αυτή την εμπειρία, χρησιμοποιώντας τη λέξη «άρτο», γιατί αποτελεί την τροφή της ψυχής, όπως είναι η φυσική τροφή για το φυσικό σώμα. Παίρνοντας την τροφή αυτή, η ψυχή αυξάνει, δυναμώνει και ωριμάζει σταδιακά. Δίχως αυτή στερείται της βασικής φροντίδας, μαραζώνει και φθίνει.

Το λάθος που γίνεται βέβαια απ' όλους είναι ότι υποθέτουν ότι αρκεί μια τυπική αναγνώριση του Θεού ή κάποιες συζητήσεις για το ίδιο θέμα. Αυτό όμως είναι σαν να πιστεύει κανείς ότι είναι το ίδιο πράγμα να κοιτάζεις ένα δίσκο με φαγητά ή να συζητάς τη χημική τους σύνθεση, με το να τα τρως. Στο λάθος αυτό οφείλεται το ότι οι άνθρωποι προσεύχονται χρόνια ολόκληρα για κάτι, χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Αν όμως η προσευχή είναι δύναμη, δεν είναι δυνατόν να προσεύχεται κανείς και να μη συμβαίνει απολύτως τίποτε.

Τα αποτελέσματα δεν έρχονται κατά παραγγελία, αλλά σαν συνέπεια συχνής καθημερινής προσευχής. Αν ζητά κανείς αποτελέσματα με τη δύναμη της βούλησης του, είναι σίγουρο ότι θα αποτύχει. Να προσεύχεσαι τακτικά και με ηρεμία και δεν πρέπει να ξεχνάς ότι σε κάθε νοητική εργασία, η ένταση είναι ολέθρια. Τα αποτελέσματα θα φανούν αργότερα, όταν ίσως δεν θα το περιμένεις, όπως έρχεται ο κλέφτης μέσα στη νύχτα. Στο μεταξύ, είναι καλό να ξέρεις ότι όλες οι πρακτικές δυσκολίες, μπορούν να ξεπεραστούν με την προσευχή, χωρίς καν να το συνειδητοποιείς. Ορισμένοι που προσπάθησαν πάνω σ' αυτή τη βάση, μας λένε ότι είχαν θαυμάσια αποτελέσματα, χωρίς καλά-καλά να το αντιληφθούν. Ενώ όμως είναι ένα υπέροχο δώρο το ξεπέρασμα αυτών των ενδιάμεσων δυσχερειών, η αίσθηση της ασφάλειας και η ευφορία την οποία δικαιούμαστε, δεν έρχεται παρά μόνο με την εμπειρία της επίγνωσης.
Ένας άλλος λόγος που η τροφή ή ο άρτος συμβολίζει την εμπειρία της Θεϊκής Παρουσίας, είναι ότι η πράξη του φαγητού είναι κάτι που κάνει ο καθένας για τον εαυτό του. Κανένας δεν μπορεί ν' αφομοιώσει την τροφή για λογαριασμό κάποιου άλλου. Μπορεί να προσλάβει υπηρέτες για να κάνουν κάθε λογής δουλειά γι' αυτόν, αλλά το να φάει είναι κάτι που πρέπει μόνος του να κάνει. Κατά τον ίδιο τρόπο, η επίγνωση της παρουσίας του Θεού, είναι κάτι που κανένας άλλος δεν μπορεί να το κάνει για μας. Ασφαλώς και μπορούμε, όπως επίσης και πρέπει, να βοηθάμε ο ένας τον άλλο στο ξεπέρασμα ορισμένων δυσκολιών —«αλλήλων τα βάρη βαστάζετε αλλά η επίγνωση της Παρουσίας του Θεού, βιώνεται μόνον από «πρώτο χέρι».

Μιλώντας για τον «άρτο της ζωής, τον Εμμανουήλ», ο Ιησούς τον αποκαλεί «άρτον επιούσιον» και ο λόγος είναι ουσιώδης: η επαφή μας με το Θεό, πρέπει να είναι ζωντανή. Αυτή η στιγμιαία στάση μας, κυβερνά όλη την ύπαρξή μας• «Σήμερα είναι η ημέρα της σωτηρίας». Το πιο ανώφελο μα είναι να θέλουμε να ζούμε πάνω σε αντιλήψεις που ανήκουν στο παρελθόν. Πνευματική ζωή σημαίνει επίγνωση θεού εδώ και τώρα.

Η σημερινή μας επίγνωση, όσο περιορισμένη κι αν φαίνεται, έχει ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη δύναμη για να μας βοηθήσει από ό,τι μια χτεσινή εμπειρία. Ας είμαστε ευγνώμονες για τη χτεσινή εμπειρία, γιατί θα είναι για πάντα μαζί μας με την αλλαγή της συνειδητότητας που επέφερε, αλλά ας μη μένουμε προσκολλημένοι σ' αυτή, περιμένοντας να μας βοηθήσει στις καινούργιες, σημερινές ανάγκες. Το Θετικό Πνεύμα υπάρχει και δεν μεταβάλλεται με την άμπωτη και την παλίρροια της ανθρώπινης κατανόησης. Το μάνα της ερήμου είναι το παλαιοδιαθηκικό πρότυπο του. Στους Ισραηλίτες που πλανιόνταν στην έρημο, ειπώθηκε ότι θα έπαιρναν μάνα θα 'πεφτε από τον ουρανό καθημερινά και που θ' αρκούσε να ικανοποιήσει τις ανάγκες του καθενός. Τους δόθηκε επίσης η προειδοποίηση, ότι δεν θα 'πρεπε να συγκεντρώνουν απόθεμα για την επαύριον. 

Δεν έπρεπε να φροντίζουν για τη ζωή τους τρώγοντας τροφή χτεσινή. Όταν μερικοί απ' αυτούς παραβίασαν την εντολή και το επιχείρησαν, το αποτέλεσμα ήταν επιδημία και θάνατος. Το ίδιο συμβαίνει και με μας. Όταν θέλουμε να ζούμε βασιζόμενοι σε μια πνευματική αναλαμπή του παρελθόντος, είναι σαν να θέλουμε να ζούμε στο παρελθόν κι αυτό ισοδυναμεί με το θάνατο. Η τέχνη της ζωής είναι να ζει κανείς την κάθε παρούσα στιγμή και να την κάνει τέλεια, βιώνοντας την επίγνωση ότι όλοι είμαστε όργανα και εκδηλώσεις του ίδιου του Θεού. Ο καλύτερος τρόπος προετοιμασίας για το αύριο, είναι να κάνει κανείς το σήμερα όσο πιο τέλειο γίνεται.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις